Mèo nuôi nên được đưa đi triệt sản sớm để tránh những vấn đề có thể nảy sinh sau này. Một khi mèo cái đến tuổi dậy thì, bé sẽ trải qua thời kì động dục. Ở mèo nhà, chu kỳ động dục thường bắt đầu từ tháng 1 đến tháng 8, tùy thuộc vào nơi ở và khí hậu.
Cho đến khi bé được giao phối hoặc triệt sản, những chu kỳ động dục này sẽ lặp lại thường xuyên cứ sau hai hoặc ba tuần, gây đau khổ cho cả thú cưng và những người xung quanh bé. Trong thời gian này, toàn bộ những gì có trong đầu bé đó là tìm cách trốn thoát khỏi nhà để tìm bạn đời, hoặc thậm chí là giao phối với một chú mèo đực khác cũng sống trong nhà, trong trường hợp bạn có nuôi mèo đực trong nhà.
: 10 điều bạn cần biết về quá trình phối giống và sinh sản ở mèo Update 07/2021 Update 12/2024
Đầu óc bé rất đơn giản, hiện giờ chỉ nghĩ đến nhu cầu giao phối mà thôi, vậy nên bé sẽ lớn tiếng (gọi) bạn tình và lảng vảng gần cửa ra vào, chỉ chờ cơ hội gặp được một chú mèo đực nào đó lảng vảng và kêu gào gần nhà bạn, chiến đấu để được làm tình với bé mèo cái nhà bạn.
Mặc dù người ta cho rằng hầu hết mọi người đều có ý định tốt về việc triệt sản cho bé mèo của họ, đôi khi bé mèo cái trưởng thành sớm hơn dự đoán, và bước vào thời kì động dục. Giờ mình sẽ trả lời một vài câu hỏi phổ biến về kì động dục của mèo, hoặc khi bé mèo thực sự tìm thấy người bạn đời của bé.
Điều gì sẽ xảy ra trong kì động dục?
Động dục là thời kỳ tiếp nhận giao phối và được liên kết với việc các nang noãn sản xuất estradiol (một loại estrogen). Không nên nhầm lẫn hiện tượng này với kinh nguyệt ở con người, và bạn sẽ hiếm khi thấy bất kỳ dấu hiệu nào của máu, mặc dù thỉnh thoảng có thể xuất hiện chất nhầy.
Mèo cái được kích thích rụng trứng, có nghĩa là sự rụng trứng không diễn ra mà không có sự giao phối hoặc kích thích bằng tay. Nếu bé mèo cái không giao phối trong thời gian động dục, mức độ nội tiết tố cuối cùng sẽ giảm xuống và chu kỳ động dục sẽ chấm dứt cho đến khi nó lặp lại sau hai đến ba tuần nữa.
Điều gì xảy ra trong quá trình giao phối?
Bé mèo cái sẽ vào tư thế đặc biệt để sẵn sàng giao phối: đầu cúi xuống, chân trước uốn cong, phần sau nâng lên để lộ âm hộ (tư thế nâng lên này được gọi là lordosis), với phần đuôi được nâng lên và giữ ở bên cạnh cơ thể, tất cả được bố trí để phù hợp cho dương vật của mèo đực vào thuận tiện hơn. Chân sau của bé ấy sẽ bước đi nhịp nhàng như thể đi bộ tại chỗ.
Bé mèo đực sẽ giao phối với mèo cái từ phía sau, giữ bé sau gáy bằng răng của nó. Hành vi cắn này một phần là để đảm bảo sự hợp tác nhưng cũng có thể kích thích một phần não của bé mèo cái để gây rụng trứng.
Mèo đực chưa triệt sản sẽ có dương vật gai (giống như lưỡi câu), và khi rút, mèo cái sẽ thường hét lên (cho dù là do khoái cảm hay đau đớn). Người ta cũng tin rằng dương vật gai kích thích rụng trứng.
Trên thực tế, các nhà lai tạo đôi khi sử dụng “Teaser Toms” để kích thích rụng trứng và chấm dứt chu kỳ động dục ở những con cái chưa sẵn sàng để sinh sản. Teaser Toms được triệt sản bằng cách thắt ống dẫn tinh, để lại những cái gai trên dương vật để kích thích rụng trứng.
Sau khi giao phối khoảng bao lâu thì xảy ra hiện tượng thụ thai?
Sự rụng trứng thường sẽ xảy ra trong vòng 20 đến 50 giờ sau khi giao phối và trứng có thể sống được (có khả năng thụ tinh) trong khoảng một ngày. Trứng được thụ tinh trong ống dẫn trứng, sau đó di chuyển đến tử cung thông qua sừng tử cung, cấy vào niêm mạc tử cung trong vòng 10 đến 12 ngày.
Một bé mèo cái có thể giao phối với nhiều bé mèo đực khác giống không?
Tất nhiên là có thể. Ngoài đường, một bé mèo cái có thể giao phối với hai hoặc nhiều bé mèo đực trong suốt kỳ động dục – lên đến 21 ngày, với thời gian trung bình là bảy ngày.
Mặc dù khả năng di truyền của bé mèo cái có thể phát huy tác dụng, những bé mèo con có nhiều màu thường là kết quả của nhiều lần giao phối. Một số nhà lai tạo đã giữ lại bé mèo cái và tiến hành lựa chọn giống mèo đực trong nhiều lần giao phối để đảm bảo rằng việc mang thai sẽ có kết quả gen tốt.
Bé mèo của tôi có thể mang thai thêm lần nữa trong khi đang chăm sóc đàn con mới sinh hay không?
Không may là có. Vì lý do đó, điều quan trọng là phải giữ bé ấy ở trong nhà và tách biệt khỏi mọi con đực trong nhà. Một khi mèo mẹ bắt đầu cai sữa cho mèo con, bé nên được triệt sản để ngăn chặn việc thụ thai và đẻ những lứa tiếp theo. Ngoài ra, mèo con cũng nên được triệt sản, cho dù bạn có giữ các bé trong nhà hay tìm nhà mới cho các bé ấy đi chăng nữa.
: Liệu những chú mèo có thích âm nhạc không nhỉ? Update 12/2024
Xem thêm: Mèo đẻ được mấy lứa trong một năm?
Bé mèo của tôi có thể được triệt sản trong lúc mang thai hay không?
Nói chung, mèo mang thai có thể triệt sản được, mặc dù bác sĩ thú y sẽ làm rõ và phân biệt thêm một vài nhân tố liên quan.
Xem thêm: Có nên triệt sản mèo khi đang mang thai?
Ở tuổi nào mèo có thể mang thai?
Mặc dù mèo cái thường trưởng thành về mặt tình dục ở bất cứ độ tuổi nào, từ năm đến mười hai tháng, nhưng không có gì lạ khi mèo bắt đầu chu kỳ động dục sớm nhất là bốn tháng. Nếu bé ấy được phép mang thai ở độ tuổi này, kết quả sẽ là bé sẽ sớm sinh ra một lứa mèo con ngay thôi, và sẽ gây nguy hiểm cho cả mèo mẹ và mèo con. Nhiều bác sĩ thú y hiện khuyên nhủ rằng nên triệt sản cho các bé sớm để ngăn chặn không cho tình trạng này xảy ra.
Hi vọng là sau bài viết này, các bạn sẽ có cái nhìn rõ hơn về vấn đề triệt sản ở loài mèo. Triệt sản không những giúp làm giảm mật độ dân số mèo, mà nó còn khiến mèo có một cuộc sống khỏe mạnh hơn, tránh được những rủi ro bệnh tật về lâu về dài.
Xem thêm: Cách tính tuổi cho loài mèo
1. Ghép cặp cho mèo – 1 với 1
Việc mèo tìm kiếm bạn đời có vẻ giống như “chuyện thường ở phố huyện” đối với nhiều người nuôi mèo: ồn ào, thường xuyên, bừa bãi; mèo cái mang thai, sinh ra một đàn mèo con, mặc dù sự thật không phải lúc nào cũng rõ ràng như giấy trắng mực đen như vậy.
Chẳng hạn, bạn có biết rằng mèo không rụng trứng cho đến khi chúng giao phối không? Hoặc là một bé mèo cái có thể sinh ra năm bé mèo con, mỗi bé lại có một người cha khác nhau? Hay là bộ phận sinh dục ở mèo đực có gai để kích thích mèo cái rụng trứng?
Quan niệm về giao hợp ở loài mèo
Bạn có thể đã từng được cho hoặc nhận nuôi mèo con cái rồi, và giờ bé ấy chỉ lớn thêm vài tháng tuổi thôi, bất chợt hành động của bé dần trở nên “đa tình” hơn.
Bạn sẽ tự hỏi rằng có phải bé đã đến kì động dục rồi không? Đúng vậy đó, bạn đã từng nghe về triệt sản rồi nhưng bé mèo của bạn chưa từng trải qua điều đó bao giờ, phải không? Có lẽ bạn đang âm thầm nghĩ rằng thật tuyệt khi có mèo con lởn vởn xung quanh – có lẽ chỉ thêm một bé nữa thôi là đủ.
Bạn yêu bé mèo của bạn, và bạn lo lắng không biết với độ tuổi bé mèo như vậy thì đã mang thai được chưa. Chính xác thì chuyện gì sẽ xảy ra? Có khi nào một ngày nào đó bé ấy sẽ lẻn ra ngoài và gặp một chú mèo đực nghịch ngợm khác, chỉ có suy nghĩ giao phối trong đầu chú hay không?
2. Bé mèo của bạn có đang trong kì động dục không?
Mèo cái mà chưa được triệt sản thì thường có những dấu hiệu động dục rất rõ ràng, một khi bạn đã là người có kinh nghiệm trong việc nuôi mèo trước kia. Một bé mèo sẽ trải qua kì động dục đầu tiên khá sớm, khi bé được khoảng 4 tháng rưỡi tuổi. Vậy nên đừng tin vào lời khuyên đồn thổi “Hãy đợi đến 6 tháng tuổi hẵng đem đi triệt sản”.
Và hãy nhớ rằng, một khi bé mèo cái đã trải qua kì động dục đầu tiên, tình trạng này sẽ tiếp tục xảy ra lần nữa và lần nữa, cho đến khi nào bé ấy được phối giống hoặc triệt sản thì thôi.
Xem: Dấu hiệu mèo đang động dục
3. Dấu hiệu cho thấy bé mèo nhà bạn đang mang thai
: Phẫu thuật cắt bỏ khối u dưới bụng có là bình thường ở mèo không? Update 12/2024
Mèo cái trong kì động dục sẽ “vượt đèo lội suối”, đi bất cứ đâu để tìm bạn đời, trong khi mèo đực thì sẽ tìm mọi cách để vượt qua bao khó khăn, trở ngại để đáp ứng yêu cầu giao phối của cô mèo kia. Nếu bé mèo cái nhà bạn đang động dục và gặp một bé mèo đực chưa triệt sản, khả năng bé mèo cái nhà bạn “dính bầu” là rất cao.
Một bé mèo đang mang thai sẽ có sự thay đổi rõ rệt trong cả thể chất lẫn tính cách, rõ ràng nhất là khoảng 3 tuần sau khi giao phối.
Xem thêm: Dấu hiệu mèo đang mang thai
4. Vậy là bé mèo của bạn đang mang bầu
Như vậy có nghĩa là bạn đã chậm một bước trong việc triệt sản cho bé mèo, và hậu quả là bé mèo của bạn đã mang thai; hoặc một bé mèo hoang dính bầu đã được bạn nhận nuôi. Lúc này có lẽ bạn đang làm việc với đội cứu hộ, và đây là trải nghiệm đầu tiên mà bạn có đối với một bé mèo chửa. Từ đây bạn sẽ có hướng đi nào? Quyết định lớn nhất mà bạn cần đưa ra đó là có nên để tình trạng này tiếp diễn hay không.
Đúng là mèo khi đang mang thai vẫn có thể triệt sản được, nhưng càng sớm bao nhiêu càng tốt bấy nhiêu. Tuy nhiên, để ra được quyết định này, bạn sẽ cần bàn bạc kĩ lưỡng với gia đình và bác sĩ thú y trước đó!
5. Những giai đoạn mang thai của mèo
Toàn bộ quá trình phát triển của phôi thai là cả một quá trình nghiên cứu đồ sộ, mỗi giai đoạn lại mang những cái tên khoa học khác nhau. Nhưng để cho ngắn gọn và dễ hiểu, chúng mình sẽ tập trung vào những thứ cơ bản nhất. Lưu ý: Quá trình phát triển này rất quan trọng để bạn có thể chú ý tới bé mèo đang mang thai tốt hơn đó, nên bạn hãy đọc cẩn thận, đừng chỉ lướt qua hạng mục nha!
Xem: Giai đoạn mang thai ở mèo
6. Chăm sóc mèo đang mang thai
Cho dù mèo nhà bạn dính bầu hay bạn nhận nuôi một bé mèo có thai, bạn sẽ muốn cung cấp cho bé tất cả mọi thứ mà bé muốn trong khoảng thời gian này, để đảm bảo sức khoẻ của chính bản thân bé và cả đám mèo chưa sinh. Bên cạnh việc xem xét lại chế độ dinh dưỡng cho mèo, nhất là đối với mèo hoang, thì việc chăm sóc một bé mèo chửa cũng gần giống với việc chăm sóc một bé mèo bình thường, chỉ có điều mọi thứ cần được chú tâm nhiều hơn, cụ thể như bạn cần cho các bé: nơi để nấp, để ngủ, hộp xỉ, thứ để mài móng, đồ chơi. Tập thể dục cho bé mèo mang bầu cũng rất quan trọng nữa đó!
7. Những khả năng có thể xảy ra với bé mèo mang bầu
Nói chung, bất kì dấu hiệu bất thường nào trong thời kì thai nghén này đều nguy hiểm, và bạn cần liên lạc với bác sĩ thú y ngay lập tức. Đây là thời gian rất nhạy cảm và mỏng manh của bé mèo, bạn cần ghi nhớ điều đó nếu muốn chăm sóc bé được tốt. Dù có nhiều bé mèo trải qua quãng thời gian này mà không gặp bất kì trở ngại gì, thì cũng không thể loại trừ những khả năng bất trắc có thể xảy ra bất cứ lúc nào. Lường trước và chuẩn bị kĩ càng sẽ giúp chúng ta ứng phó được với bất kì tình huống bất ngờ nào đó!
8. Giúp đỡ mèo trong quá trình sinh con
Thực ra bạn không cần làm bất cứ điều gì để giúp bé trong quá trình sinh con, ngoại trừ việc luôn ở bên và cổ vũ bé, giống như một người cha/mẹ đích thực của bé vậy! Có những lúc buổi sáng thức dậy, bạn chợt nhận ra mèo nhà mình đã sinh con ngay trong đêm hôm trước rồi, và hiện tại thì đang dịu dàng liếm láp, chăm sóc mấy chú mèo con bé xíu. Tuy nhiên, bạn cũng cần để ý xem bé có gặp bất kì khó khăn gì trong quá trình sinh con, liệu bé có cần bạn giúp đỡ không, và bạn có thể làm gì trong những trường hợp đó.
9. Chăm sóc mèo suy nhược sau khi sinh và đàn con của bé
2-3 tuần đầu tiên là những tuần cốt yếu của mèo mẹ và đàn mèo con nhà bạn. Mèo con sẽ phát triển khá nhanh, và mèo mẹ sẽ có những biểu hiện luôn đi sau và dõi theo mèo con. Hãy dành tặng riêng một góc yên tĩnh trong căn nhà của bạn cho mèo mẹ và mèo con; một phòng tách biệt sẽ là lí tưởng nhất, và hãy chắc chắn rằng phòng đó là vừa đủ ấm. Lạnh lẽo là một trong những thứ nguy hiểm nhất đối với mèo con.
Hãy để mèo mẹ tự chuẩn bị tinh thần và cho phép bạn được tiếp cận hai mẹ con bé. Một khi bé đã ổn định nơi ở và quen rồi thì có thể bé sẽ chào mừng bạn đến thăm bé bất cứ lúc nào đó!
10. Tìm mái ấm mới cho mèo con
Gửi gắm mèo con cho người chủ khác chăm sóc có thể là một trải nghiệm đáng mừng, nhưng cũng có lúc lại là một trải nghiệm đầy lo âu, phụ thuộc vào phầm bạn chuẩn bị như thế nào. Bạn có thể đã tốn gần hai tháng hoặc thậm chí hơn thế để chăm sóc cho mẹ con mèo. Và tương lai của các bé còn phụ thuộc vào việc bạn có bỏ thêm thời gian để chăm chút thêm cho các bé, để chắc chắn rằng các bé đã đủ trưởng thành để tới sống ở nhà mới chưa, và liệu những ngôi nhà mới có tốt, có đáng tin cậy hay không.
Điều còn lại duy nhất mà bạn có thể làm bây giờ là triệt sản cho bé mèo mẹ nếu như bé chưa được triệt trước kia. Bạn đã chịu trách nhiệm chăm sóc bé trong suốt quá trình bé mang thai rồi, và mình tin rằng đây là trách nhiệm duy nhất sau cùng mà bạn có thể thực hiện cho bé mèo nhà bạn.
