Bệnh Toi Gà Là Gì? Cách Phòng Tránh Bệnh Tụ Huyết Trùng Ở Gà Update 12/2024

Bệnh tụ huyết trùng ở gà là gì?

Bệnh tụ huyết trùng ở gà (bệnh gà toi) là một căn bệnh truyền nhiễm khá nguy hiểm, có khả năng gây chết đàn cao. Bệnh xuất hiện ở các loại gia cầm như gà, vịt, ngan, ngỗng, quạ, chim sẻ, chim sáo… ở thể nhiễm trùng huyết, đặc trưng bởi hiện tượng viêm xuất huyết ở tổ chức liên kết dưới da và màng niêm mạc, gan hoại tử.

Bệnh tụ huyết trùng ở gà nếu phát sinh từ đàn gia cầm thì thường sau 3 tuần tuổi trở lên, tỷ lệ mắc bệnh thấp, lẻ tẻ. Nhưng nếu có bệnh dịch lây lan từ ngoài vào trang trại chăn nuôi thì sẽ gây bệnh trên mọi lứa tuổi của gà, lây lan khá nhanh trong đàn.

Nguyên nhân gây bệnh tụ huyết trùng ở gà

Bệnh tụ huyết trùng ở gà do vi khuẩn Pasteurella multocida gây ra do ảnh hưởng bởi các yếu tố stress gây hại như: thời tiết cực đoan, thay đổi đột ngột, chuồng nuôi kém vệ sinh, thức ăn ôi thiu, nấm mốc hoặc do tác động của việc vận chuyển xa, thay đổi môi trường sống.

Bệnh lây truyền tự phát hoặc qua đường miệng, xâm nhập vào cơ thể của gà qua đường hô hấp, tiêu hóa, vết thương ngoài da, tiếp xúc với gà bệnh… Mầm bệnh có thể tồn tại ở bụi trong không khí, có trong thức ăn và nước uống của đàn gia cầm.

Bệnh tụ huyết trùng ở gà có lây sang người không?

Bệnh tụ huyết trùng thì không lây cho người nhưng lại có thể lây truyền rất nhanh trong đàn gà bằng những con đường:

• Gà bị lây qua đường thức ăn, nước uống có mầm bệnh
• Mắc bệnh từ lợn
• Khi ghép  đàn chung với gà bị mắc bệnh…

Triệu chứng của bệnh tụ huyết trùng ở gà

Thể quá cấp tính: Ở Miền Nam, gà mắc bệnh tụ huyết trùng thường ở thể quá cấp tính (bệnh toi). Những con gà mắc bệnh đầu tiên thường chết nhanh mà bà con không kịp quan sát triệu chứng. Gà có thể ủ rũ và chết sau 1-2h. Với một số gà lớn 4-5 tháng thì có thể chết sau 1 ngày, gà có biểu hiện nhảy xốc lên, lăn ra và giãy.

Thể cấp tính: Đây là thể bệnh phổ biến hơn. Triệu chứng của gà bệnh chỉ xuất hiện vài giờ trước khi chết. Gà sốt cao (42 – 43 độ C), bỏ ăn, xù lông, chảy nước nhớt từ miệng, có bọt và lẫn máu, nhịp thở tăng. Phân gà lỏng, có chất nhầy, có nước màu hơi trắng sau đó trở nên xanh lá hoặc màu socola. Mào gà tím tái do tụ máu, thở khó, cuối cùng gà chết do bị ngạt.

Thể mãn tính: Thể mãn tính thường ít xảy ra ở các nước nhiệt đới. Hoặc có thể thấy ở cuối thời kì dịch bệnh. Gà bệnh có biểu hiện: Mào, yếm sưng phù nề, thủy thũng, chỗ hoại tử dần bị cứng lại. Gà gầy còm, viêm khớp (đầu gối, cổ, chân, đùi). Viêm kết mạc mắt và các mô kế cận. Ngoài ra, gà còn có hiện tượng
tiêu chảy, phân có màu vàng. Một số con có triệu chứng thần kinh do viêm màng não mạn tính.

Bệnh tích bệnh tụ huyết trùng ở gà

Thể cấp tính

• Khi mổ khám gà, nhận thấy gà bị sung huyết, xuất huyết dưới da và các phần nội tạng như tim, phổi, xoang bụng, niêm mạc ruột.
• Cơ quan tiêu hóa như hầu, diều, ruột có chứa nhiều dịch tiết dạng nhầy.
• Viêm bao tim, có dấu hiệu tích nước
• Gan bị sưng và có những nốt hoại tử nhỏ
• Buồng trứng: Nang noãn trưởng thành mềm, nhão, đôi khi bị vỡ chảy vào xoang bụng gây viêm phúc mạc. Các nang chưa thành thục thì bị sung huyết.

Thể mãn tính

Gan sưng, bề mặt gan có các nốt hoại tử màu trắng xám hoặc vàng nhạt bằng đầu đinh gim, các nốt dày đặc thành từng đám.
Phổi tụ máu, màu nâu sẫm, có thể chứa dịch viêm màu đỏ nhạt, phế quản có dịch nhớt, sủi bọt màu hồng.
Niêm mạc ruột tụ máu, các đám fibrin đỏ che phủ
Viêm phúc mạc mạn tính. Ống dẫn trứng sưng, màu vàng nhạt.
Viêm khớp, khớp sưng to, trong bao khớp có nhiều dịch màu xám đục.
Sưng màng tiếp hợp mắt và mắt.
Có thể viêm não tủy làm vẹo cổ

Bệnh tích bệnh toi gà

Thể quá cấp:
Bệnh tích không điển hình chỉ thấy xuất huyết và tụ huyết ở xoang và các phủ tạng.
Thể cấp tính:
Tụ huyết và xuất huyết ở các tổ chức liên kết dưới da và các cơ quan phủ tạng. Bụng chứa nhiều dịch tiết
Thể mãn tính:
Viêm hoại tử mãn tính đường hô hấp và gan. Viêm phúc mạc mãn tính. Ống dẫn trứng sưng màu vàng nhạt, chứa dịch xuất có Fibrin. Viêm khớp, khớp sưng to chứa nhiều dịch màu xám đục.

Chẩn đoán bệnh tụ huyết trùng ở gà

Đặc điểm dịch tễ của bệnh tụ huyết trùng ở gà là có tính lẻ tẻ, xảy ra phổ biến ở các loại gia cầm như gà vịt. Vật nuôi có triệu chứng bệnh nặng và chết rất nhanh. Đặc trưng của bệnh tích là có những đám hoại tử trên gan, viêm bao tim tích nước vàng.

Cách phòng bệnh tụ huyết trùng ở gà

Vệ sinh phòng bệnh:

• Khi mua gà giống, bà con cần thực hiện cách ly 30 ngày trước khi nhập đàn. Chú ý theo dõi gà để phát hiện bệnh nếu có.
• Tăng cường vệ sinh chuồng trại hàng tuần, làm sạch máng ăn, máng uống. Đảm bảo nguồn thức ăn, nước uống sạch cho đàn gia cầm.
• Vệ sinh sát trùng chuồng trại, dụng cụ chăn nuôi bằng 1 trong 2 chế phẩm PIVIDINE hoặc ANTIVIRUS-FMB.
• Sát trùng toàn bộ khu vực trang trại 2 – 3 lần/tháng với ULTRAXIDE liều 4-6ml/1 lít nước.

Tăng cường sức đề kháng:

• Tăng cường sức đề kháng cho gà bằng cách bổ sung vitamin B.COMPLEX-C: 5g/1kg thức ăn hoặc ELECTROLYTE: 1g/2 lít nước uống giúp tăng cường sức đề kháng, chống stress khi môi trường thay đổi.
• Dùng SORAMIN liều 1-2mm/lít nước uống để giải độc cho gan, thận.
• Bổ sung men tiêu hóa giúp gà tiêu hóa thức ăn tốt hơn và tăng khả năng hấp thu dinh dưỡng trong thức ăn.

Phòng bằng vacxin tụ huyết trùng:

Hiện nay, vacxin vô hoạt khá phổ biến trên thị trường. Ở nước ta, thường sử dụng vacxin vô hoạt phèn chua được sản xuất ở trong nước. Dùng tiêm ngừa cho gà từ 25 ngày tuổi trở lên. Tiêm dưới da với liều 1ml/con, miễn dịch khoảng 6 tháng.

Sử dụng kháng sinh: Bà con có thể tiến hành trộn kháng sinh vào thức ăn hoặc nước uống để phòng bệnh cho đàn gà:

• TETRA-COLIVIT: 2g/1lít nước uống.
• FLORFEN-B: 4g/1 lít nước uống

Cách điều trị bệnh tụ huyết trùng ở gà

Khi gà mắc bệnh, bà con sử dụng các loại kháng sinh sau:

• Dùng MOXCOLIS liều lượng 1g/2lít nước (dùng trong 5 ngày)
• Hoặc NEXYMIX liều lượng 1g/3lít nước (dùng trong 5 ngày)
• Hoặc SULTRIMIX PLUS liều lượng 1g/1-2lít nước (dùng trong 5 ngày)

Bổ sung chất dinh dưỡng, chất điện giải và vitamin để tăng sức đề kháng cho gà.

• Dùng AMILYTE hoặc VITROLYTE với liều lượng 1 – 2g/lít nước uống.
• Dùng SORAMIN hoặc LIVERCIN với liều lượng 1 – 2ml/lít.
• Pha ZYMEPRO liều 1g/1 lít nước uống. Hoặc trộn 100g PERFECTZYME /50kg thức ăn.
• Cho gà uống thêm vitamin K để giảm sự tụ máu.
• Cho gà uống liên tục trong quá trình điều trị bệnh cho gà. Cho đến khi gà khỏi hoàn toàn

Lưu ý, bà con không nên ăn thịt gà chết do bệnh tụ huyết trùng để tránh ảnh hưởng tới sức khỏe. Chúc anh em chữa khỏi bệnh cho các chiến kê thành công!