Bệnh care hay bệnh sài sốt ở chó có tên khoa học là Fibris catarrhalis infectionsa canium do virus canine distemper thuộc nhóm paramyxo gây nên. Virus có cấu trúc ARN trong nhiễm sắc chất và nhân tế bào, virus tạo thành thể bao hàm gọi là thể lents. Cùng bacsithuy.org tìm hiểu một số vấn đề này nhé!
Giống chó có nguy cơ mắc bệnh Care cao nhất
Tất cả các giống chó đều mắc. nhưng bệnh thường xảy ra ở chó từ 2-12 tháng tuổi, đặc biệt là chó con từ 3-4 tuổi, tỷ lệ nhiễm cao hơn cả và tỷ lệ chết 90- 100%, chó nhập nội hay mắc bệnh. Ngoài chó ra, chó sói, cáo, chồn, chồn đen, rái cá cũng mắc bệnh. Trong phòng thí nghiệm chồn đen mẫn cảm nhất, ngoài ra có thể dùng chuột lang, thỏ, chuột nhắt trắng, khỉ. Người và động vật khác là môi giới trung gian truyền bệnh. Chó trưởng thành nhiễm virrus nhưng không phát bệnh mà ở thể mang trùng.
: Bênh Care Ở Chó, Nguyên Nhân, Chẩn Đoán Và Cách Chữa Hiệu Quả 100% Update 11/2024
Những khu vực chứa virut bệnh Care ở chó
Chó bệnh virrus có trong máu, phủ tạng chất bài tiết. Trong máu có độc lực thì chó sốt cho đến khi lành bệnh. Nước tiểu thường xuyên có virus. Óc, lách, hạch, tuỷ xương, là nơi chứa mầm bệnh nhiều nhất.
Đường xâm nhập bệnh truyền nhiễm Care
- Virus xâm nhập cơ thể qua đường hô hấp, đường tiêu hoá cũng có thể qua da.
- Trong phòng thí nghiệm: tiêm, uống, bôi niêm mạc mũi đêu gây được bệnh.
Cách hình thành bệnh Care ở chó
Thời kỳ nung bệnh ở chó từ 3-6 ngày, dài nhất từ 17-21 ngày, kéo dài trên dưới một tháng, tối đa là 5 tuần. Sau khi qua niêm mạc virus vào hệ thống lâm ba phát truyển ở đó sau đó virus vào máu gây bại huyết, tác động vào nội mạc mạch quản gây sốt kéo dài 24 – 46 giờ. Do sức đề kháng yếu, các vi khuẩn gây kế phát như: staphylococcus, Bacdetella, bronchiseptica, streptococus, salmomela, Ecoli gây đột sốt thứ 2 kéo dài 3 – 4 ngày. Vì vậy chó cũng có những biến chứng như viêm phổi, viêm ruột thể cata, viêm não.
Cách lây lan bệnh Care ở chó
- Lây trực tiếp từ chó bệnh sang chó khỏe. Do tiếp súc với dịch mũi, nước mắt, nước bọt, nước tiểu, phân
- Bệnh lây qua đường hô hấp, đường tiêu hoá
Sức đề kháng
- Sức đề kháng của virus yếu khi ra điều kiện ngoại cảnh
- Ở điều kiện thường, ánh sáng môi trường, virus bị diệt sau vài giờ
- Ở 550c/1h + 600c/30 phút +100 trong vòng 35 ngày
- Trong trong sác chết lên men thối nó chỉ sống được 38h
- Các chất sát trùng thông thường NaOH, focmon có thể tiêu diệt được virus dễ dàng
Triệu chứng khi chó mắc bệnh Care
Do virus có tính hướng niêm mạc nên tác động lên niêm mạc
Đường tiêu hoá, hô hấp, sinh dục, niêm mạc mắt, gây nên các triệu chứng ở đó
Đường tiêu hoá:
- Viêm cata dạ dày, ruột làm con vật khát nước, nôn mửa, ỉa chảy.
- Lúc đầu phân lỏng có mầu xám vàng, trong phân có lẫn niêm mạc dạ dày, ruột lầy nhầy. số lần đi ỉa 5-7 ngày làm chó kiệt sức, mệt mỏi da nhăn nheo.
- Sau đó phân chuyển sang mầu café nhạt do lẫn máu.
- Giai đoạn cuối phân loãng có lẫn máu tươi, niêm mạc ruột bong ra, tanh khắm, bết ở hậu môn.
- Nôn là triệu chứng thường gặp, do virus tác động lên niêm mạc đường tiêu hoá gây viêm nặng. Lúc đầu môn ra bọt có mầu vàng.
- Vì vậy con vật mất nước và mất chất điện giải làm chó gầy sút nhanh, có biểu hiện mắt trũng, bụng hóp, đi lại không vững, nằm liệt một chỗ, nhiệt độ hạ, loạn nhịp tim. Chó có thể chết trong vòng 5-7 ngày.
- Chó có thể viêm niêm mạc miệng, viêm hạch hạnh nhân.
Giai đoạn cuối thân sau liệt. Bài tiết tiểu tiện và đại tiện không tự chủ được.
Đường hô hấp:
Viêm mũi, viêm thanh quản, viêm phế quản dẫn đến viêm phổi.
- Nước mũi chảy ra có mầu xanh và dịnh nhày, có khí máu do xuất huyết.
- Lúc đầu ho khô sau ho ướt.
- Thở gấp, thở khò khè, thè lưỡi ra thở.
- Hai bên mét phập phồng ,có thể có bọt, có khi chó thở giật cơ nông.
Biêu hiện ở mắt
Viêm niêm mạc mắt, lúc đầu nước mắt trong, sau đó đục dần như có mủ, có khi loét, đục niêm mạc mắt thậm trí có thể mù
Đường sinh dục:
- Con đực viêm niêm mạc túi dương vật.
- Con cái có chửa có thể dẫn đến sảy thai.
Triệu chứng ngoài da
- Ở những vùng da mòng và ít long như: Bụng ngực, hang, trong đùi… đầu tiên nổi những chấm đỏ, sau đó biến thành những mụn có mầu vàng có viền đỏ. Người ta gọi đó là nốt sài
- Mụn có thể khô đi mà không vỗ, hoặc vỡ ra chảy mủ khô lại rồi đóng vẩy, vẩy làm cho long bết lại rồi rụng, để lại vết thương chóng lành, không tạo thành sẹo.
- Có hiện tượng da tăng sinh: thường thầy ở gan bàn chân, mõm. Làm gan bàn chân cúng lại, con vật đi lại khó khăn, khập khiễng có khi gan bàn chân nứt ra
Triệu chứng thần kinh
: Chó Lạp xưởng: Nguồn gốc, đặc điểm và cách chăm sóc Update 11/2024
Xuất hiện khi bệnh kéo dài, tuỳ thuộc vào vùng não và tuỷ bị viêm
- Có lúc con vật ủ rũ, buồn rầu có lúc lại hung dữ
- Về sau xuất hiện co giật đều đặn ở bắp thịt, mũi tai chân hay bóng đái.
- Vật đi loạng choạng, đứng lên ngã suống, run rẩy, có khi méo mặt mắt to mắt nhỏ.
- Vật lành bệnh thường mang di chứng: đi xiêu vẹo, gầy còm, điếc, đau mắt…..
Thể thần kinh: Thể thần kinh phân làm 4 loại
- Miệng há – đớp, đầu và một chân giật giật 2 chân hoặc cả 4 chân giật có qui luật.
- Vận động không phương hướng.
- Động kinh, không tự chủ được miệng cắn bất kỳ vật gì gần miệng, miệng chảy nước bọt màu trắng, có khi có lẫn máu, tự động tiểu, đại tiện, co giật liên hồi không nghỉ, chạy lung tung, vô thức cuối cùng toàn thân mất lực nằm một chỗ nghỉ.
- Thân sau không động đậy được hoặc liệt.
Chẩn đoán bệnh Care ở chó
Dựa vào triệu chứng bệnh tích: (Thường khó)
Trừ khi bệnh xả ra điển hình với chó non chó chưa tiêm phòng vacxin: Sốt có triệu chứng ở đường tiêu hoá, đăc biệt xuất hiên nốt sài ở các vùng da mỏng (bụng ngực, bẹn).
Chẩn đoán phân biệt bệnh care với các bệnh khác
Bệnh cảm mạo
Ở giai đoạn đầu.
Bệnh viêm phổi
Chó thường mắc khi thời tiết thay đổi, gió mua đông lạnh, mắc ở tất cả các lưa tuổi
- Chó sốt cao, khó thở thở khò khè
- Điều trị bằng kháng sinh đặc hiệu bệnh ở đường hô hấp sau 5-7 ngày bệnh giảm và khỏi, chó chở lại bình thường.
Bệnh tiêu chảy
Do nhiễm khuẩn hay ăn thức ăn không vệ sinh
- Chó có thể sốt (do nhiễm khuẩn) hoặc không sốt.
- Ỉa chảy không có máu.
- Điều trị bằng kháng sịnh đặc hiệu cùng bổ xung nước và càc chất điện giải, sau 7-10 ngày bênh sẽ giảm rồi dần khỏi.
Bệnh do parvovirus và viêm gan do virus ở chó
- Giống nhau đều có triệu chứng tiêu chảy, mùi phân tanh khắm
- Khác nhau
+ Bệnh care: Số lượng phân ở mức trung bình, thường nát, phân có mầu cafe
+ Do parvovirus: Phân loãng như nước, mỗi lần đi ỉa số lượng phân nhiều
+ Viêm gan do virus: Phân thành khuôn nhưng phân sống. Bụng chướng to do gan sưng, báng nước. Niên mạc mắt viêm nặng hơn care, trong giống như cùi nhãn
Bệnh dại ở chó với biểu hiên thần kinh
Bệnh care thường xuất hiện các triệu chứng thần kinh ở giai đoạn cuối của bệnh còn giai đoạn đầu của bệnh biểu hiện không rõ nên chó khỏi bệnh thường có biểu hiện đần độn.
: Chó Phú Quốc: Nguồn gốc, đặc điểm và cách chăm sóc Update 11/2024
Bệnh dại: chó biểu hiện rõ ở các giai đoạn khác nhau.
- Có thể phân biệt bằng cách lấy não làm tiêu bản ( bệnh dai)
- Lấy tế bào biểu ( cere) để phát hiện thể: – Nêgri ở bênh dai
- Lentz ở bệnh care
Dựa vào đặc điểm dịch tễ học
- Bệnh xảy ra trên chó đặc biệt ở chó ngoại, chó cảnh.
- Mùa đông xuân là mùa rễ phát bệnh
- Mưc độ cảm nhiễm với bệnh tuỳ thuộc vào lứa tuổi, mắc nhiều nhất vào 3-4 tháng tuổi.
Điều trị
- Bệnh chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, khi chó bệnh thì phải cách ly để tránh lây nhiễm sang chó khỏe khác và đưa chó đến các phòng mạch Thú y để được hướng dẫn điều trị.
- Có thể sử dụng một trong các loại thuốc kháng sinh trị nhiễm khuẩn kế phát như: Vime-Tobra, Amoxi 15 % LA, Vimexyson C.O.D, Spectylo, Lincocin 10%… Kết hợp với các thuốc bồi dưỡng, trợ sức sau: vitamin C, B. complex fortified , Paravet, Atropin, Na.campho,…
- Do chó bị tiêu chảy nhiều, nên truyền dịch Glucose 5% bù đắp nước và chất điện giải để chó mau hồi phục.
Phác đồ và những điều cần lưu ý khi trị bệnh và Care
Ngay ngày đầu tiên khi phát hiện chó nằm một chỗ, bỏ ăn và nôn, bạn hãy lấy 200g lá ổi già, đun lửa nhỏ với 1 lít nước, cho đến khi còn khoảng 150ml. Sau đó cho vào xi lanh, mỗi lần bơm cho chó 20ml. Cách vài tiếng bơm một lần. Điều này sẽ ngăn chặn việc chó bị tiêu chảy, đi ngoài ra máu.
Nếu nhà có nhiều chó mèo hay vật nuôi khác, cần cách ly ngay lập tức. Sát trùng chuồng trại và các vật dụng có khả năng nhiễm virus bằng nước Javel. Khi tiếp xúc với chó bệnh phải mang bao tay. Dùng xong phải khử trùng rồi vứt.
Đưa chó đến thú y để truyền nước, bơm thuốc bổ, kháng sinh mỗi ngày theo chỉ dẫn của bác sĩ. Tạm ngưng cho ăn, mua nước biển khô pha vào nước uống để chống mất nước. Cho chó uống thêm men tiêu hóa để ngăn ngừa sự phát triển vi khuẩn có hại.
Nấu cháo lấy nước pha ít men tiêu hóa bơm cho uống thêm, mỗi lần một ít vì chó vẫn còn nôn. Nếu chó ho khan thì mua Prospan trị ho của người cho uống. Mua thêm Bovistart ngoài thú y, loại 16ml để tăng dinh dưỡng.
Mỗi ngày vẫn tiếp tục cho uống nước lá ổi để ngăn tiêu chảy. Tầm ngày thứ 4 cho ăn thêm thịt nạc nhai mềm. Uống nước cháo + men tiêu hóa, gel dinh dưỡng.
Nếu qua ngày thứ 5, thứ 6, thứ 7…. chó khỏe dần, ngoe nguẩy đuôi và sủa nhẹ thì khả năng khỏi bệnh cao. Nhưng bạn vẫn tiếp tục chữa cho đến khi khỏi hẳn.
Phòng bệnh
Tiêm phòng cho chó lúc 3 tháng tuổi bằng vaccine phòng bệnh Carê (VN) hoặc dùng vaccine DHPPi + L (Hà Lan) phòng cùng lúc 5 bệnh Carê, Viêm gan truyền nhiễm, Parvovirus, Phó cúm, Lepto.
Thực hiện vệ sinh thú y và chăm sóc, nuôi dưỡng tốt giúp chó có sức đề kháng chống lại bệnh. Chuồng trại và môi trường thả chó phải làm vệ sinh định kỳ, hạn chế môi giới truyền bệnh và chống ô nhiễm.
