Gà Đòn Việt Nam – Nguồn gốc và Phân loại Update 12/2024

Gà đòn Việt Nam nằm trong số những dòng gà nòi tuyệt vời của đất nước ta. Cùng với chúng là khoảng gần 8 dòng gà chọi khác của thế giới. Chúng có những điểm khác biệt so với những loài gà khác. Vì thế mà nhiều người lựa chọn các dòng gà của Việt Nam hơn là gà chọi nhập khẩu nước ngoài. Tuy nhiên nhiều người vẫn chưa biết cách phân biệt gà nòi và gà đòn là như thế nào? Hãy để vaat.org.au hướng dẫn các bác nhé!

Gà đòn là gà gì?

Gà đòn thuộc dòng gà nòi Việt Nam thiên về những đòn đánh để phân định thắng bại của những trận đá gà. Vì thế tốc độ đá, sức mạnh cú đá và sự dẻo dai của sức khỏe là những yếu tố quyết định chiến thắng của dòng gà đòn.

: Gà Đòn Việt Nam – Nguồn gốc và Phân loại Update 12/2024

Gà đòn có trọng lượng chừng 2,8 kg – 4,0 kg. dùng đòn chân để đánh gà đối phương đến khi thắng. Gà nòi đòn là giống gà trụi cổ và là giống gà cổ xưa. Chân cao, cốt lớn dùng để đá chân trơn, hoặt bịt cựa, đây là giống gà tổ tiên cũa dòng gà chọi. Gà đòn có thể trạng khá lớn so với các dòng gà khác, Gan lỳ và dũng mãnh, tuy không nhanh nhen như dòng gà nòi cựa, nhưng đòn đá rất mạnh.

Gà đòn ở đâu chơi nhiều nhất?

Đa phần tại Việt Nam đều là những trận gà đá đòn. Phân bố chủ yếu ở miền Bắc, miền Trung và một số ít miền Bắc. Phong tục đá gà đã trở thành nét văn hóa ở miền Bắc nên chúng có nguồn gốc lâu đời tại đây. Thiên về những trận đá gà đòn trong các dịp hội làng, đầu xuân và được lưu truyền tới ngày nay. Những địa phương chơi nhiều và nổi tiếng có thể nhắc tới Thái Bình, Bắc Ninh, Nghi Tàm, Phú Thọ, Bắc Giang, Nam Định…

Tại miền Trung thì chơi song song giữa cả gà đòn và gà cựa. Nổi tiếng nhất là Bình Định, Vạn Giã Ninh Thuận, Phú Yên, Khánh Hòa, Quảng Ngãi… Những địa phương này đều có dòng gà hay nổi tiếng. Thậm chí chúng còn nổi tiếng hơn cả dòng gà chọi nòi tại miền Bắc.

Miền Nam chủ yếu chơi dòng gà đá cựa. Do giáp ranh với những nước hợp pháp hóa chọi gà nên đa phần chơi gà cựa, gà tre là nhiều. Ví dụ như gà Cao Lãnh, gà chợ Lách… Tuy nhiên vẫn có những nơi chơi gà nòi và có dòng gà nổi tiếng như gà chọi bà Điểm.

Nguồn gốc và sự phân bố các loại gà chọi ở Việt Nam

Đã có khá nhiều tranh cãi về nguồn gốc gà nòi Việt Nam. Có những gà nòi Việt Nam đã đựơc thuần hoá cách đây 8000 năm tại Đông Nam Á trong một khu vực phạm vi bao gồm Thái Lan và Việt Nam, nơi mà ngày nay loại gà rừng đỏ hiện đang sinh sống.

Qua quá trình lai tạo và chọn giống, ở Việt Nam có một số giống gà nòi nổi tiếng được những người đá gà yêu chuộng. Miền Bắc có gà Thổ hà (Bắc Giang) Đồ Sơn (Hải Phòng), Nghi Tàm, Nghĩa Đô, Vân Hồ (Hà Nội) ngoài ra tại đa số các tỉnh như Bắc Ninh, Thái Nguyên, Phú thọ, Sơn La, Đô Lương – Nghệ An đều có các dòng gà nòi riêng.

Miền Trung có nhiều lò gà tên tuổi: Ninh Thuận có gà Phan Rang; Khánh Hoà có gà Vạn Giã, Gò Dúi; Quảng Ngãi có gà Sông Vệ, Sa Huỳnh, đặc biệt ở Bình Định nổi tiếng gà đòn, thế. Nếu đá gà liên tỉnh, các nơi gặp gà chọi Bình Định phải thận trọng. Bình Định có nhiều lò gà nổi danh: Hoài Nhơn có gà Hoài Châu, Kim Giao (Hoài Hải); Hoài Ân có gà Mộc Bài (Ân Phong); Phù Cát có gà Cát Chánh; Tuy Phước có gà Gò Bồi; Quy Nhơn có gà Phú Tài, đặc biệt Tây Sơn có gà Bắc Sông Kôn (dòng gà Nguyễn Lữ lưu truyền).

Miền Nam có gà Chợ Lách (Bến Tre), gà Cao Lãnh (Đồng Tháp), gà Châu Đốc (An Giang), gà Bà Điểm. Tuy nhiên ở miền Nam chủ yếu đá gà cựa.

Phân biệt gà đòn Việt Nam và gà cựa như thế nào?

Thật ra nếu như bạn là người mới chơi thì việc phân biệt khá khó. Khá nhiều người lầm tưởng chúng là giống nhau nhưng có sự khác biệt. Điểm chung duy nhất của chúng đều là dòng gà chọi, gà nòi của Việt Nam. Nhưng khác biệt về tính chất, cách thức các trận chiến dẫn tới tiêu chí lựa chọn gà cũng khác nhau. Dưới đây là cách phân biệt gà đòn Việt Nam với gà cựa.

Qua dáng vẻ bề ngoài

Dáng vẻ bề ngoài là dễ nhận biết nhất giữa gà đòn và gà đá cựa. Như bên trên đã nói do phương thức và cách thức các trận đấu khác nhau nên tiêu chí chọn gà cũng khác nhau. Vì thế việc lai tạo, chọn lọc gà mang tới nhiều sự thay đổi đáng kể hơn.

Gà đòn Việt Nam bên ngoài to khỏe, rắn chắc và dũng mãnh. Chúng như những võ sỹ thực thụ trên chiến trường. Nhờ được om bóp đầy đủ nên da gà chọi đỏ hơn, dày hơn để chịu đòn tốt hơn. Ngược lại gà đá cựa thường có dáng vẻ nhanh nhẹn để dễ bề ra đòn, né đòn. Chúng rất tinh ranh nên các trận chiến của chúng cũng rất nhanh.

Qua bộ lông

: Gà ri – Tất tần tật về kiến thức và kĩ thuật nuôi mà bạn cần biết Update 12/2024

Đa phần các con gà đòn hay đều có rất ít lông. Những vùng như cổ, đầu, ngực, đùi đều được loại bỏ lông và được om bóp, vần vò cho da đỏ hơn dày hơn. Những vị trí tập trung lông nhiều nhất là cánh, thân mình và đuôi. Đây là những phần lông giúp gà có lợi thế trong chiến đấu như giúp gà nhảy cao hơn và giữ cân bằng tốt hơn.

Gà đá cựa thường có đầy đủ lông nên chúng cũng có thể làm gà cảnh được. Nhờ có hệ thống lông lá đầy đủ mà chúng có thể bay cao hơn, nhanh hơn, ra đòn chớp nhoáng hạ gục đối thủ chỉ trong chớp mắt. Vì thế các trận gà đá cựa thường rất nhanh. Có thể vài chục giây cho tới vài phút là xong một trận đấu.

Qua cân nặng

Gà đòn hay đẹp đa phần có trạng phổ biến từ 2,5 cho tới 2,8kg. To hơn một chút từ 3kg cho tới 3,2kg hoặc 3,5kg. Thậm chí trọng lượng này còn tương đối khó ghép chạm vì quá to. Ngoại cỡ rất dễ mang gà đi lại mang gà về vì không tìm thấy đối thủ phù hợp. Hoặc do phải chấp sâu bịt mỏ, bịt cựa nên không đồng ý.

Ngược lại các dòng gà đá cựa được lai tạo với gà tre nên trọng lượng nhẹ hơn. Phổ biến từ 1,5kg cho tới khoảng 2,2kg đổ lại mà thôi. Nhờ thế mà khả năng bay lượn cũng tốt hơn so với các dòng gà đòn Việt Nam.

Qua đòn đánh

Gà đòn đá hay thường thiên về đòn đánh, mảng miếng như hầu kiềng, chui rúc… Đây là các đòn đánh thiên về sức mạnh kiểu sát thương vật lý, sát thương tay chân. Nên thời gian các trận đá gà đòn thường từ 1 vài hồ cho tới hàng chục hồ. Cá biệt có trận đấu từ sáng tới tối chưa xong hoặc có những trận lên tới 40 hồ đá. Một hồ đá tương ứng với khoảng từ 12-15 phút và nghỉ 5 phút tùy từng địa phương.

Chúng khác so với những dòng gà cựa khi lắp thêm những chiếc cựa dao, cựa sắt để nhanh chóng kết liễu đối thủ. Những trận đòn này thiên về vũ khí kỹ năng dùng vũ khí hơn là gà đòn Việt Nam.

Thậm chí các trận đá gà đòn còn không yêu cầu dùng cựa hoặc nếu gà nào có cựa thì phải chấp bịt mỏ, bịt cựa trong 1 khoảng thời gian. Tuy thế nhưng những đòn đánh từ cựa gà đòn vẫn ẩn chứa những sức mạnh cực kỳ đáng kể.

Qua tính chất trận đấu

Trận đá gà nào cũng cần chiến thắng nhưng tính chất trận đấu có thể khác nhau. Nếu như các dòng gà đòn Việt Nam hoặc những người chơi gà đòn thiên về những đòn đánh để ngắm nghía, bàn luận về chúng thì gà cựa ngược lại. Những trận đấu gà đòn đá hay đẹp mang tính giải trí, quân tử so tài cao thấp bằng thực lực nhiều hơn còn các trận gà cựa thiên về tính sát phạt nhiều hơn. Đơn giản khi những trận đá gà cựa diễn ra có vài giây cho tới vài phút thì sao cảm nhận được.

Tính chất trận đấu chỉ là ý kiến chủ quan của vaat.org.au. Không đại diện cho những người chơi gà đòn Việt Nam hoặc gà cựa nói chung. Vì thế các bạn không nên bận tâm nhé!

Đây cũng là lý do vì sao các trận đá gà cựa trong nước hoặc quốc tế đều đa số là gà cựa. Bởi vì chúng diễn ra nhanh nên có thể thu được tiền nhanh hơn, tổ chức được nhiều trận đá hơn. Chứ cứ như gà đòn thì cả ngày được vài trận thì ai xem.

Gà đòn Việt Nam ở đâu hay nhất?

Thật khó để đánh giá được gà đòn hay nhất ở đâu. Bởi mỗi vùng đều có những dòng gà riêng và chiến kê riêng. Tuy nhiên là những dòng gà miền Trung, miền Nam có tiếng hơn là dòng gà miền Bắc. Mặc dù là phong trào chơi gà thì lan truyền từ Bắc vào Nam. Dưới đây là đánh giá chủ quan của vaat.org.au để các bạn tham khảo nhé.

Gà đòn Đất Việt

Đây không phải là một dòng gà của một địa phương mà là những chú gà được tuyển chọn của một cá nhân, trại gà. Với những kinh nghiệm chọn gà của mình anh đã tạo nên được thương hiệu riêng cho dòng gà của mình. Gà đòn Đất Việt khá nổi tiếng trong giới chơi gà ngày nay. Rất nhiều người tìm tới để mong muốn lựa chọn những chú gà đẹp, chất lượng tốt. Thương hiệu gà nòi Đất Việt cũng dần tăng lên.

Gà nòi Quân Lực

Xuất thân từ 2 anh em Vũ Văn Quân, Vũ Văn Lực ở Hải Phòng làm mô hình VAC kiếm tiền tỉ mỗi năm. Không chỉ nuôi gà chọi, gà nòi, gà đòn mà còn nhiều loại chó, gà cá khác nữa. Với trang trại lên tới hơn 500 con gà nòi, gà đòn đẹp hay nên cũng khá nổi tiếng. Nếu ai ở miền Bắc thì cũng có thể tham khảo qua địa chỉ này.

Gà đòn Khánh Hòa Vương

: Vì sao có câu “Gà ô chân trắng mẹ mắng cũng mua”? Update 12/2024

Nổi tiếng với dòng gà đòn đẹp đá hay và đa dạng. Không chỉ tại khu vực Khánh Hòa mà còn lan tỏa khắp cả nước. Thậm chí những người tận miền Bắc cũng đặt gà từ đây về để chơi và nhân giống. Cảm giác các dòng gà phía nam được chăm chút và chọn lọc kỹ càng hơn, quy củ hơn so với các khu vực khác.

Ngoài Khánh Hòa Vương thì còn có Khánh Hòa Út để các bác tham khảo. 2 cái tên này các bận lên Google là có thể gõ ra thương hiệu của họ nhé. Họ cũng có kênh youtube có thể xem thêm tại đây nha.

Gà đòn miền Bắc

Tuy là cái nôi của giới chơi gà nhưng lại không thật sự nổi bật với các dòng gà và chúng đang dần mai một. Nhắc tới gà nòi hay nhất Việt Nam thì cũng phải cho miền Bắc vài cái tên thôi. Có thể nhắc tới gà chọi Thổ Hà Bắc Giang hoặc gà chọi Nghi Tàm Mỹ Đình. Ngoài ra các dòng gà từ Bắc Ninh, Thái Bình cũng khá đông người chơi. Cá biệt ở Phú Thọ có Xám Thần nổi danh toàn thiên hạ với 21 sao chiến thắng liên tiếp.

Gà đòn Bình Định

Nổi tiếng nhất với lịch sử lâu đời và được sử sách ghi chép lại cẩn thận. Nghe nói đã từng xuất hiện từ thời Tây Sơn khởi nghĩa. Nổi bật với dòng gà to khỏe và sức chịu đòn tốt nên tạo nên lợi thế của mình. Trong đó dòng gà Ngân Hàng và dòng gà Bảy Quéo là nổi tiếng nhất. Bởi cứ đá là thắng, ra tiền nên gọi là dòng ngân hàng. Tại đây cũng được nuôi nhốt và bảo tồn cẩn thận quy củ khi có những hộ nuôi để nhân giống, kinh doanh, bảo tồn. Thậm chí nó đã là 1 nghề để nuôi sống họ trong cuộc sống.

Gà đòn Vạn Giã Ninh Thuận

Nổi tiếng không kém và cũng trở thành một nghê của nhiều gia đình. Dòng gà đòn tại đây cũng được đánh giá là tư chất tốt. Được chăn nuôi bài bản nên khả năng bảo tồn giống cao hơn so với tự phát như gà đòn miền Bắc. Đây cũng là một gợi ý dành cho các bác đam mê gà nòi, gà đòn Việt Nam tham khảo.

Gà đòn Phú Yên

Nằm ở khu vực miền Trung quanh năm nắng gió nhưng không thể ngăn được niềm đam mê chơi gà nơi đây. Đã từng có thời gian nhà nhà nuôi gà nòi, người người nuôi gà đòn. Vì thế mà phong trào lên mức cao nhất. Giờ nếu cá độ, đá gà được hợp pháp hóa thì chắc chắn là bước ngoặt dành cho người dân nơi đây.

Gà đòn TPHCM

Tại TP HCM thì phong trào chơi gà đòn không đông đảo bằng gà đá cựa sắt. Vì thế mà tìm được địa chỉ mua gà đòn tại TP HCM cũng không dễ. Tuy nhiên có thể tham khảo gà đòn Bà Điểm ở Hóc Môn nhé. Nổi tiếng với dòng gà đá đặc trưng của cá nhân tại đây. Đây cũng là một trong những giống gà đòn hay nhất Việt Nam được liệt kê trong danh sách này.

Cá thể gà đòn hay nhất từ trước tới nay

Nhắc tới những cá thể gà đòn hay nhất thì có rất nhiều. Nhưng để liệt kê hết ra thì sẽ tương đối mất thời gian. Vì thế mà vaat.org.au sẽ chỉ nêu cơ bản thôi nhé. Còn lại các bác chịu khó tìm đọc các bài viết trên site liên quan nhé.

1. Xám Thần nổi tiếng với 21 trận bất bại liên tiếp mang về 21 sao. Thời đỉnh cao chúng đã được định giá ngang một chiếc ô tô hạng sang.
2. Xám Messi nổi tiếng không kém với 19 trận bất bại liên tiếp. Tuy nhiên chú đã qua đời trong năm 2020 và được nhiều người tiếc nuối. Chủ nhân thậm chí chôn ngay trong thùng xốp trong vườn để tưởng nhớ.
3. Tía King Kong với 18 sao cũng chất chơi không kém. Nổi danh từ 2006-2009 nên không có nhiều tư liệu. Được biết chú gà này xuất thân từ Hải Phòng.
4. Ô taxi với 9 sao trong bảng thành tích của mình. Tuy nhiên cũng rất đáng nể và được coi là ATM hay máy in tiền.

Các dòng gà đòn trên thế giới

Cùng với gà đòn Việt Nam thì trên thế giới còn có 8-9 giống gà chọi khác. Đại đa số chúng đều là gà đòn được nhiều người yêu thích. Chúng còn được lai tạo thêm để tìm ra những cá thể gà đẹp, chất lượng khác nữa.

• Gà nòi (Việt Nam)
• Gà chọi Bình Định (Việt Nam)
• Gà Cao Lãnh (Việt Nam) – Gà Cựa.
• Gà Chợ Lách (Việt Nam) – Gà Cựa
• Gà Asil (Ấn Độ)
• Gà chọi Mỹ (Mỹ)
• Gà chọi Anh (Anh)
• Gà chọi Pêru (Peru)
• Gà chọi Cuba (Cuba)
• Gà chọi Philippine (Philipin)
• Gà chọi Mã Lai (Malaysia)
• Gà Sumatra (Indonesia)
• Gà Shamo (Nhật)
• Gà Satsumadori (Nhật)
• Gà rừng Saipan (Mỹ)
• Gà chọi Thái (Thái Lan)

Những bí quyết để tuyển chọn được chiến kê đá hay

Tuyển chọn gà đòn hay nhất Việt Nam không phải là một công việc dễ dàng. Đặc biệt với những người mới chơi đá gà thì điều này càng trở nên khó khăn hơn. Chính vì vậy, các bí quyết xem giò gà đá sau đây sẽ phần nào đó giúp bạn tháo gỡ những trở ngại mà mình gặp phải, bao gồm như sau:

Xem dòng chọn giống

Việc xem gà chọi có thuần chủng, có phải giống tốt hay không rất quan trọng. Bởi dòng giống là yếu tố ảnh hưởng nhiều đến kỹ thuật và khả năng đá gà của gà chọi. Các giống gà đòn hay nhất Việt Nam có rất nhiều. Tùy mỗi giống mà đặc điểm và lối đá sẽ có phần khác biệt.

Nhiều người để đảm bảo có được giống gà nòi thuần chủng còn thường tự đúc gà con. Còn nếu bạn thích các giống gà lai thì cũng cần tìm hiểu về giống lai. Để biết được đặc điểm và cách chăm sóc gà hợp lý.

Xem tướng gà chọi

• Chiến kê đá hay sẽ có dáng đi nhanh nhẹn, cơ thể vạm vỡ, rắn chắc.
• Phần thân có hình dạng như giọt nước, lườn sâu, cổ cao, đôi mắt tinh nhanh. Đặc biệt vảy chân của chúng có hình dạng như mắt rắn và rất đều nhau.
• Kích thước phần đầu chiến kê đá giỏi luôn có sự cân đối với phần cổ và thân mình của chúng. Đặc biệt, đỉnh đầu nơi tiếp giáp với mào vuông vắn và rộng rãi. Thì gà chọi sẽ rất kiên cường, lì lợm và sở hữu tinh thần quyết tâm cao trong thi đấu.
• Mỏ gà chọi đá hay sẽ rất cứng, có hình dạng tam giác hoặc ngắn theo kiểu mỏ chim sẻ. Đặc điểm này tạo điều kiện để giúp chiến kê tung ra những đòn cắn, mổ cực mạnh xé nát da thịt đối phương. Đối với gà chọi có mỏ vẹo thì thường yếu ớt, bệnh tật và dù có thi đấu thì cũng sẽ không đạt được những thành tích cao.
• Gà gáy to, rõ ràng. Mỗi lần ngân giọng thì âm thanh sẽ kéo dài từ 5 đến 7 tiếng trở lên.

Hy vọng với những chia sẻ của vaat.org.au các bạn đã có thêm những kiến thức khác nhau về dòng giống gà đòn. Nếu cần thêm sự trợ giúp hãy cứ comment xuống bên dưới đây để được chúng tôi trợ giúp nhé.

Nếu thấy bài viết hay đừng quên comment chia sẻ với bận bè của mình!

: Bí Kíp Nuôi Gà Lương Phượng Đúng Kỹ Thuật Hiệu Quả Cao Update 12/2024