Cá Hải Tượng là dòng cá sinh sống trong môi trường nước ngọt có kích thước khổng lồ. Đây là loài cá được các đại gia Việt Nam săn đón trong thời gian gần đây. Nuôi cá Hải Tượng làm cảnh đang là một trào lưu được giới nuôi cá kiểng yêu thích. Để hiểu rỏ hơn về cá Hải Tượng, các bạn hãy cùng theo dõi trong bài viết dưới đây nhé.
Nguồn gốc cá Hải Tượng
Cá Hải Tượng (Arapaima gigas) là loài cá sống ở nước ngọt có kích thước “khủng” nhất thế giới (tối đa có thể dài tới 3m, nặng đến 2 tạ). Chúng được phát hiện lần đầu tiên tại lưu vực dòng sông Amazon. Đây là một trào lưu mới trong giới chơi cá cảnh. Vì được liệt vào động vật quý hiếm, số lượng rất hạn chế nên cá Hải Tượng càng được các “đại gia” săn lùng.
Đặc điểm sinh học của cá Hải Tượng
Phân loại
Đây là loài cá họ Hải Tượng thuộc bộ các thát lát. Chúng là loài cá nước ngọt sống ở khu vực Amazon hay các vùng nhiệt đới Nam mỹ ( đây là vùng nước ngọt lớn nhất thế giới) .
Cá được nhà sinh vật học Louis Agassiz ở Thụy Sĩ phát hiện. Đây là loài vật quý hiếm, nên được các đại gia săn lùng về nuôi .
Thức ăn của chúng chủ yếu là các loài cá tạp hay các loài tôm, tép, cua, ếch nhau……Nếu nuôi trong bể thì người nuôi có thể bổ sung các loài thịt như thịt bò, thị lợn… . Lượng thức ăn hằng ngày của mỗi con cá Hải Tượng khoảng 5kg .
Cá Hải Tượng được tìm thấy ở rất nhiều khu vực sông ở trên thế giới. Ở mỗi vùng, cá Hải Tượng sẽ có những đặc tính và khả năng thích nghi khác nhau.
Chính vì vậy, các nhà khoa học đã chia cá Hải Tượng thành 5 nhóm chính:
- Nhóm Arapaima arapaima
- Nhóm Arapaima agassizii
- Nhóm Arapaima gigas Schinz
- Nhóm Arapaima leptosoma
- Nhóm Arapaima mapae
Đặc điểm hình thái
Cá Hải Tượng có dáng bơi rất mạnh mẽ. Chúng có đầu dài và dẹp bằng với thân, thân chúng dài hình trụ dẹp dần dần về phía đuôi. Vây lưng và vây hậu môn của chúng cũng lệch về phía đuôi.
Thân cá có màu xám bạc óng ánh, đôi khi lóe lên sắc xanh vàng tới xanh lục, dần dần về đuôi thì có màu đỏ sậm, đuôi của chúng có hình tròn. Miệng cá rất rộng, có 2 mảng xương, hàm trên của cá có tới 32 răng, hàm dưới có 35 răng. Lưỡi chúng không xương và ít cử động, nhiều răng cưa.
Ống tiêu hóa của chúng rất ngắn.Toàn cơ thể chúng có các đốm nhỏ màu cam, số lượng màu cam ít nhiều thì tùy thuộc vào giới tính và tuổi của chúng.
Cá Hải Tượng có kích thước to lớn. Điều đặc biệt của chúng là sự phụ thuộc lớn vào không khí để hít thở. Ngoài mang chúng còn có một bao bóng gồm các mô phổi cho phép chúng có thể giải nén oxy từ không khí. Chúng phải hít thở không khí từ 5 đến 15 phút một lần.
Cá Hải Tượng có trọng lượng tối đa khoảng 200kg. Đây là một loài cá được nhiều người muốn tìm và bắt nhất, bởi vì chúng sẽ được sử dụng làm thực phẩm.
Ở Nam Mỹ người ta thường bắt cá Hải Tượng chủ yếu bằng vợt nếu để xuất khẩu, sẽ dùng đinh ba, lao để đánh bắt nếu dùng tiêu thụ trong nước. Vì vậy hiện nay để tìm được một con Hải Tượng có chiều dài trên 2m là rất hiếm.
Đặc điểm sinh sản
Cá Hải Tượng đẻ trứng, kích thước của trứng lớn từ 2,5 – 3 mm và độ tuổi sinh sản của chúng khoảng 4 đến 5 tuổi. Quá trình sinh sản thường diễn ra vào tháng mưa ( từ tháng đến tháng 11).
Trong một năm chúng có thể sinh đến 6 lần. Hải Tượng con 1 tuổi nếu được cung cấp đủ dinh dưỡng thì với điều kiện tự nhiên chúng có thể có trọng lượng từ 12 đến 15kg.
Khi Hải Tượng khi đến tuổi trưởng thành thì sẽ giao phối. Cá thường đẻ ở trên tổ cát, sau đó cá Hải Tượng đực sẽ bắn tinh trùng lên trứng.
Cá đực ngậm ấp trứng trong miệng khoảng tháng 1 đến tháng 4. Khi tháng 5 bắt đầu mùa mưa, nước ao hồ dâng lên thì trứng sẽ nở thành cá Hải Tượng con. Cá Hải Tượng đực và cái có nhiệm vụ chăm sóc con cái của chúng.
Môi trường sống của cá Hải Tượng
Cá Hải Tượng dòng cá có kích thước cơ thể rất lớn, chính vì vậy việc tạo không gian sống hợp lý cho chúng là một điều vô cùng cần thiết.
Thứ nhất, kích thước bể nuôi là điều mà những người nuôi cá Hải Tượng phải đặc biệt chú ý.
- Thông thường một bể nuôi cá Hải Tượng phải có diện tích là 4x4m hoặc có thể hơn (với kích thước này có thể chứa khoảng hơn 600 lít nước).
- Cá Hải Tượng là dòng cá rất khỏe, chính vì vậy các bạn cần làm nắp, tránh việc cá nhảy ra ngoài.
Thứ hai, môi trường nước cũng là yếu tố vô cùng quan trọng quyết định đến sự sinh trưởng của cá.
- Cá Hải Tượng sống ở khu vực tầng giữa và tầng đáy, chúng không cần quá nhiều oxi.
- Tuy nhiên, với đặc điểm cứ 15 – 20 phút chúng lại ngoi lên trên mặt nước để thở, các bạn không nên cho lượng nước trong bể quá đầy.
- Lưu ý, hàng tuần các bạn nên thay nước cho cá khoảng 2 lần để đảm bảo vệ sinh môi trường nước.
- Khi thay nước trong bể chỉ nên thay 2/3 lượng nước, giữ lại 1/3 nước cũ và bơm thêm nước mới. Tránh trường hợp cá sốc môi trường mới bị chết.
Khác biệt giữa cá Hải Tượng và cá Tai Tượng châu Phi
Do sự giống nhau về tên gọi, nhiều người lầm tưởng rằng cá Hải Tượng là cá tai tượng Châu Phi, nhưng điều đó hoàn toàn sai. Cá tai tượng Châu Phi (hay còn gọi là cá heo lửa) có bề ngoài hung dữ nhưng thực ra lại rất hiền. Chiều dài của chúng chỉ khoảng 0,5m, trọng lượng khoảng 3kg (khi trưởng thành). Điểm đặc biệt của loài cá cảnh này là chúng có bộ não khá phát triển. Chúng nhận diện được gia chủ, mỗi khi gia chủ đến gần chúng sẽ có những hành động như mừng rỡ, quấn quýt.
Ngoài sự khác biệt về kích thước, hai loài cá này còn khác nhau về màu sắc:
Cá Hải Tượng: màu chủ đạo là màu vàng ghi, trên thân có lớp vảy rất to màu đỏ hồng đậm, lấp lánh màu xanh lơ tối. Vay ở lưng, cổ và đuôi chủ yếu là màu đỏ đậm.
Cá Tai Tượng Châu Phi: mỗi dòng có màu khác nhau, tuy nhiên nhìn chung trên thân của chúng thường có 1 màu nền và nhiều đốm màu khác kết hợp, như nền da màu cam đốm đen hoặc nền nâu đậm đốm cam sáng …
Có thể thấy, cá Hải Tượng vượt xa cá Tai Tượng Châu Phi về kích thước và giá trị, vậy việc nuôi và chăm sóc giống cá cảnh khổng lồ này có phức tạp và khó khăn không, hãy tham khảo kỹ thuật nuôi cá Hải Tượng dưới đây.
Kỹ thuật nuôi và chăm sóc cá Hải Tượng
Bể, hoặc hồ, nuôi cá
Kích thước bể: Thông thường bể nuôi cá Hải Tượng không được quá nhỏ vì tốc độ sinh trưởng của chúng rất nhanh. Do đó nên làm bể dài và rộng (4mx4m), có thể chứa được tối thiểu 600 lít nước.
Nên xây nắp bể để tránh cá nhảy ra ngoài. Không nên đổ nước đầy bể vì cá không có không gian để trao đổi không khí (chúng có tập tính cứ khoảng 15-20’ là phải ngoi lên mặt nước để thở).
Môi trường nước: điều kiện môi trường nước lý tưởng cho cá Hải Tượng là nhiệt độ phải đảm bảo ở mức trên 240C và dưới 300C; pH = 6 – 7; dH = 9 – 10.
Vì đặc tính sống ở tầng đáy và giữa nên nhu cầu về oxy của cá Hải Tượng không cần cao, vì thế không cần sử dụng máy xục khí thường xuyên hay trồng nhiều cây vào bể.
Thức ăn cho cá Hải Tượng
Nguồn thức ăn chủ yếu của cá Hải Tượng là các động vật nhỏ hơn như các loài cá tạp, thịt động vật đã được sơ chế từng miếng nhỏ, các loài giáp xác như tôm, tép, cua, các loài nhuyễn thể … Lượng thức ăn cá Hải Tượng có thể tiêu thụ trung bình khoảng 5 kg/con (cá đạt chiều dài khoảng 1,5m).
Ngoài những loại thức ăn tươi sống trên, cá Hải Tượng cũng có thể ăn những thức ăn trộn sẵn có bán trên thị trường (độ đạm 40%).
Cá Hải Tượng là động vật đẻ trứng, độ tuổi sinh sản của chúng là khoảng 4 – 5 tuổi. Mùa sinh sản thường rơi vào những tháng mưa (tháng 7 – tháng 11). Trong một năm chúng có thể sinh sản từ 5 – 6 lần. Cá Hải Tượng con 1 năm tuổi, nếu được cung cấp dinh dưỡng và điều kiện môi trường thuận lợi có thể đạt trọng lượng 12 – 15 kg.
Cách phòng bệnh cho cá Hải Tượng
Cá Hải Tượng là dòng cá có sức khỏe tốt, nếu môi trường sống của chúng không được đảm bảo rất dễ dẫn đến một số các chứng bệnh.
Dưới đây là một số chứng bệnh khi nuôi cá Hải Tượng dễ gặp phải: cá Hải Tượng bị sình bụng, cá Hải Tượng bị mỏ neo, cá Hải Tượng bị bong vảy – mẻ vảy, cá bị nấm vảy, cá bị nấm đuôi và vây, cá lờ đờ thở gấp, mắt cá bị lồi….
: 5 dòng đèn thủy sinh giá rẻ cho bể 60cm Update 12/2024
Để phòng tránh những căn bệnh này, chế độ dinh dưỡng cho cá phải thật hợp lý tránh để thức ăn lữu trữ lâu ngày trong bể và tránh cho cá ăn no.
Ngoài chế độ dinh dưỡng thì môi trường nước cũng luôn được quan tâm và làm sạch. Khi thay nước cho cá, các bạn nên nhỏ 1 vài giọt thuốc tím vào trong nước, vừa để cân bằng độ pH trong nước vừa giúp sát khuẩn.
Khi mua cá mới về nuôi cùng bể thì nên quan sát những giống cá mới ở một bể khác khoảng 2 – 3 ngày, không có dấu hiệu bệnh thì mới cho vào trong bể.
Cá Hải Tượng giá bao nhiêu
Cá Hải Tượng, dòng cá này đang nằm trong danh sách những dòng cá cần được bảo tồn. Vậy nên, việc nhập về và nhân giống rộng rãi tại thị trường của Việt Nam còn khá hiếm.
Chính vì số lượng cá thể ở Việt Nam còn khá hiếm cho nên mức giá cá Hải Tượng con, cá Hải Tượng giống khi về đến Việt Nam còn khá cao.
Để sở hữu một chú cá Hải Tượng con, người chơi phải chi trả từ vài trăm cho đến vài triệu đồng tùy thuộc vào kích cỡ của cá.
Dưới đây là bảng giá tham khảo cá Hải Tượng con phân theo kích cỡ:
- Cá Hải Tượng có chiều dài khoảng 10cm: dòng cá này có mức giá bán trên thị trường khoảng 2.2 triệu đồng/con giống.
- Cá có chiều dài khoảng 20cm: có mức giá trong khoảng 2.5 triệu đồng/con.
- Cá có chiều dài khoảng 25cm: mức giá khoảng 2.7 triệu đồng/con.
- Cá có chiều dài dao động từ 30 – 35cm thì có mức giá khoảng 3.2 triệu đồng/con.
- Cá có chiều dài 60 – 70cm (cá đã bắt đầu phát triển toàn diện): kích thước cá này có mức giá tương đối cao dao động trong khoảng 9 – 12 triệu đồng/con.
- Khi cá Hải Tượng mua về tính theo cân thì sẽ có mức giá vô cùng cao trong khoảng 15 – 20 triệu đồng/con (đối với cá Hải Tượng có cân nặng từ 5 – 10kg).
Kinh nghiệm chọn cá Hải Tượng làm cảnh
Cá Hải Tượng là dòng cá có mức giá tương đối cao so với mức thu nhập trung bình của người dân Việt Nam. Chính vì vậy, khi mua cá về nuôi các bạn nên quan sát và kiểm tra thật kĩ tình hình giống và sức khỏe của cá. Dưới đây là một số kinh nghiệm cơ bản khi chọn mua cá Hải Tượng:
- Đến các cửa hàng chuyên kinh doanh cá kiểng lớn để mua cá (không nên mua trôi nổi ở những nơi không rõ nguồn gốc).
- Dòng cá Hải Tượng là dòng cá nhập khẩu, chính vì vậy cần xem những giấy tờ chứng minh nguồn gốc.
- Quan sát những hành động của cá tại nơi bán khoảng 2 – 3 giờ (đảm bảo về tình trạng sức khỏe của cá).
- Lựa chọn những chú cá có màu sắc đậm và ánh kim nhiều, khi trưởng thành mới đẹp.
- Trên thị trường cá cảnh của Việt Nam, để mua được cá hải tượng thì vẫn còn khó.
Thông thường, chỉ có các hiệu cá cảnh ở khu vực như Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh, Tiền Giang, Tây Ninh, khu vực miền tây… là những nơi có nhiều cửa hàng bán cá Hải Tượng chất lượng.
Cá Hải Tượng có ăn được không
Cá Hải Tượng ngoài được nuôi làm cá cảnh thì còn được nuôi với mục đích phục vụ ngành công nghiệp thực phẩm và dược phẩm.
Thực phẩm: cá Hải Tượng là dòng cá có nhiều thịt và rất ít xương, chính vì vậy chúng được sử dụng để chế biến thành rất nhiều món ăn.
- Một số món ăn được chế biến từ cá Hải Tượng: bít tết cá Hải Tượng, thịt khô, muối khô, chế biến thành các món hầm.
- Phần lưỡi của cá Hải Tượng còn là thành phần ở trong một số món đồ uống được rất nhiều người yêu thích.
Dược phẩm: Phần lưỡi của cá Hải Tượng sẽ được sấy khô kết hợp với một số loài cây khác để làm thuốc chữa bệnh giun ở trong đường ruột.
Mối đe dọa đối với cá Hải Tượng
Cá Hải Tượng vừa được sử dụng làm cá cảnh vừa sử dụng với mục đích chế biến. Chính vì điều này, số lượng cá thể của loài đang dần mất đi với số lượng lớn hàng năm. Dưới đây là nguyên nhân dẫn đến sự suy giảm loài nghiêm trọng.
Đánh bắt cá không đúng cách: thịt và lưỡi của cá Hải Tượng có giá trị vô cùng lớn trong các ngành công nghiệp thực phẩm và dược phẩm. Chính vì thế, con người đã tăng cường săn bắt loài cá Hải Tượng nhằm mục đích kiếm lời. Điều này chính là nguyên nhân chính dẫn đến suy giảm lượng cá Hải Tượng tự nhiên một cách nghiêm trọng.
Hiện nay, tại một số quốc gia như Mỹ hay Thái Lan đã cho phát triển các trại nuôi cá Hải Tượng nhân tạo để giảm đi hiện tượng đánh bắt cá Hải Tượng trong tự nhiên.
Môi trường sống: môi trường sống là nguyên nhân lớn thứ 2 khiến cho cá thể cá Hải Tượng trong tự nhiên suy giảm nghiêm trọng. Việc con người làm xả rác ra môi trường biển, gây thủng tầng ozon khiên cho môi trường nước bị ô nhiễm. Điều này khiến cho hàng năm, hàng triệu cá Hải Tượng chết và trôi dạt về bờ.
Trên đây BaoKhuyenNong đã giới thiệu đến các bạn đọc tất cả các thông tin liên quan đến cá Hải Tượng về các đặc điểm chung, kỹ thuật nuôi, kinh nghiệm chọn mua cá Hải Tượng làm cảnh,…Hy vọng bài viết này sẽ là tài liệu tham khảo và chia sẻ kiến thức bổ ích cho bạn đọc.
